Barros, Cesar Augusto Castro de. Bioveiligheid en Bioterrorisme: het ontwikkelen van een institutioneel rampenplan voor het FIFA Wereld Kampioenschap van 2014 en de Olympische Spelen van 2016 (proefschrift). São Paulo: Instituto de Infectologia Emílio Ribas, 2012

Contact: laegen.vitalitet@gmail.com

Het zenden van brieven vol met sporen van de Bacillus anthracis vanuit New Jersey (USA) in oktober 2001, leidde tot wereldwijde bezorgdheid omtrent bioterrorisme. Ondanks het feit dat Brazilië beschouwd wordt als een land met een zeer laag risico op een terroristische aanslag, is het in toenemende mate actief in de internationale arena van politieke conflicten, en de komst van twee maximaal relevante sportevenementen in de komende jaren doet de kans op een aanslag exponentieel stijgen. Desondanks is de meest waarschijnlijke hypothese die een mogelijk bioterroristisch incident tijdens het FIFA Wereld Kampioenschap van 2014 en de Olympische Spelen van 2016 kan rechtvaardigen, een aanslag op buitenlandse delegaties. Er is bewijs van activiteit van vijf terroristische groeperingen in het land, waaronder Al Queda, die momenteel militanten rekruteren, operaties promoten en aanslagen beramen. Bovenop deze feiten, maakt het gebrek aan specifieke wetgeving om terroristische daden te vervolgen en straffen Brazilië een geschikte omgeving voor radicale groepsacties. The Emilio Ribas Infectious Diseases Institute (IIER), gebaseerd in São Paulo, is momenteel het op één na grootste ziekenhuis voor besmettelijke ziekten ter wereld en de nationale referentie voor medische zorg tijdens epidemieën. Hieruit concluderend dat IIER de eerste bestemming zal zijn voor slachtoffers van biologische oorlogsvoering, beoogt dit proefschrift een institutioneel rampenplan voor CDC categorie A bioterroristische middelen te schetsen. In elektronische databases van medische literatuur (PubMed, Web of Science, Scopus, Cochrane Library en Google Scholar), worden de volgende ziekten herzien: Miltvuur, Botulisme, Pokken, Pest, Tularemie en Virale Hemorragische Koortsen. In het eerste deel, worden naast een beschouwing van elke ziekte aangaande klinische manifestaties, diagnose en behandeling, ook praktische zaken bediscussieerd zoals preventie na blootstelling, isolatiemaatregelen, vervoer van klinische samples, behandeling van laboratorium monsters, behandeling van lichamen, beheersing van omgevingsinfecties en afvalmanagement. In een apart hoofdstuk worden de regels met betrekking tot het transport van Besmettelijke Stoffen conform de regelgeving van de World Health Organization (Richtlijnen voor Regelgeving voor het Transport van Besmettelijk Stoffen 2011-2012 – WHO) behandeld. Het tweede deel verifieert het rampenplan conform het profiel en de realiteit van het IIER: aanstelling van een rampen- en bioterrorismecomité; informatiemanagement (vroegtijdige snelle reactie en activatie van het noodplan); triage en patiëntenzorg; epidemiologische en regeringsnotificatie, zorg voor faciliteiten; noodvoorraden; psychologische oorlogsvoering; communicatie met patiënten, publiek en media.


Sleutelwoorden: 1. Bioterrorisme 2. Rampenplannen 3. Blootstelling aan biologische agenten 4. Wereld Kampioenschap 5. Olympische Spelen 6. Internationaal terrorisme 7. Virale hemorragische koortsen 8. Miltvuur 9. Botulisme 10. Pokken 11. Pest 12. Tularemie 13. Transport van stoffen, producten en mineralen